Luật Đấu thầu

Luật Đấu thầu 2023 được Quốc hội XV thông qua tại kỳ họp thứ 5, ban hành ngày 23/6/2023 và có hiệu lực từ ngày 1/1/2024.

Đấu thầu là lĩnh vực quan trọng đối với nhiều nhà đầu tư. Luật Đấu thầu năm 2023 có 10 Chương, 96 Điều. Các điểm mới đáng chú ý tại đây là sửa đổi tiêu chí xác định tư cách nhà thầu, nhà đầu tư và bổ sung các tiêu chí về tư cách hợp lệ của nhà thầu, nhà đầu tư. Cụ thể như không bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác; không đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Luật quy định chi tiết tiêu chí bị cấm tham dự thầu gồm nhà thầu, nhà đầu tư có tư cách hợp lệ phải không trong thời gian bị cấm tham dự thầu, theo quyết định của người có thẩm quyền.

Quy định cụ thể tiêu chí xác định tư cách nhà thầu là hộ kinh doanh phải có giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh; không trong quá trình chấm dứt hoạt động hoặc bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh; chủ hộ kinh doanh không đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự; có tên trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia trước khi phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư; bảo đảm cạnh tranh trong đấu thầu theo Điều 6 Luật này; không bị cấm tham dự thầu theo quyết định của người có thẩm quyền; có tên trong danh sách ngắn đối với trường hợp đã lựa chọn được danh sách ngắn.

Đáng chú ý, Luật cũng bổ sung quy định về bảo đảm cạnh tranh trong đấu thầu. Trong đó, nhà thầu nộp hồ sơ quan tâm hoặc hồ sơ dự sơ tuyển phải độc lập về pháp lý và tài chính với quản lý dự án, giám sát; nhà thầu tư vấn lập, thẩm tra, thẩm định hồ sơ thiết kế, dự toán; nhà thầu tư vấn lập, thẩm định nhiệm vụ khảo sát, thiết kế. Ngoài ra, nhà thầu tham dự thầu phải độc lập về pháp lý và tài chính với các nhà thầu tư vấn quản lý dự án, tư vấn giám sát; nhà thầu tư vấn lập, thẩm định nhiệm vụ khảo sát, thiết kế.

 Chính phủ sửa quy định về kê khai, thu, nộp phí, lệ phí
Ngày 28/11/2023 Chính phủ ban hành Nghị định 82/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 120/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Phí và lệ phí.
Trong đó, sửa đổi, bổ sung tên Điều và các khoản 1, khoản 2 và khoản 3 Điều 3 như sau:
Điều 3. Kê khai, thu, nộp phí, lệ phí và quyết toán phí.
Người nộp phí, lệ phí thực hiện kê khai, nộp phí, lệ phí theo tháng, quý, năm hoặc theo từng lần phát sinh; nộp phí, lệ phí cho tổ chức thu hoặc Kho bạc Nhà nước bằng các hình thức: Nộp trực tiếp bằng tiền mặt hoặc thông qua tổ chức tín dụng, tổ chức dịch vụ và hình thức khác theo quy định của pháp luật.
Căn cứ tính chất, đặc điểm của từng khoản phí, lệ phí, cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định cụ thể hình thức nộp, kỳ kê khai, nộp phí, lệ phí cho phù hợp.
Tổ chức thu phí, lệ phí thực hiện kê khai, nộp phí, lệ phí thu được như sau:
Định kỳ hằng ngày; tuần hoặc tháng, tổ chức thu phí phải gửi số tiền phí đã thu được vào tài khoản phí chờ nộp ngân sách tại Kho bạc Nhà nước; tổ chức thu lệ phí phải gửi số tiền lệ phí thu được vào tài khoản lệ phí chờ nộp ngân sách hoặc nộp lệ phí vào tài khoản thu ngân sách nhà nước tại Kho bạc Nhà nước.
Căn cứ số tiền phí, lệ phí thu được nhiều hay ít, nơi thu phí, lệ phí xa hay gần Kho bạc Nhà nước, cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định định kỳ ngày; tuần hoặc tháng, tổ chức thu phí phải gửi số tiền phí đã thu được trong kỳ vào tài khoản phí chờ nộp ngân sách, tổ chức thu lệ phí phải gửi số tiền lệ phí đã thu được trong kỳ vào tài khoản lệ phí chờ nộp ngân sách hoặc tài khoản thu ngân sách nhà nước.
Tổ chức thu phí kê khai, nộp tiền phí thu được vào ngân sách nhà nước theo tháng, quyết toán năm và tổ chức thu lệ phí kê khai, nộp lệ phí thu được vào ngân sách nhà nước theo tháng theo quy định của Luật Quản lý thuế, Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế, Nghị định số 91/2022/NĐ-CP ngày 30/10/2022 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế.
Tổ chức thu phí hải quan, lệ phí hàng hóa, hành lý, phương tiện vận tải quá cảnh, Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài thu phí, lệ phí thực hiện kê khai, thu, nộp phí, lệ phí theo quy định tại Nghị định số 126/2020/NĐ-CP.
Tổ chức thu phí, lệ phí thực hiện lập và cấp chứng từ thu phí, lệ phí theo quy định tại Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định về hoá đơn, chứng từ, Nghị định số 11/2020/NĐ-CP ngày 20/1/2020 của Chính phủ quy định về thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Kho bạc Nhà nước.
Nghị định 82/2023/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 12/1/2024.

Luật Thi đua, khen thưởng

Quy định thi đua, khen thưởng hiện theo quy định tại Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2022 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2024.

Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 có 8 chương với 96 Điều luật đã bổ sung nhiều quy định mới về thi đua, khen thưởng với các cá nhân, tổ chức trong nước và cả nước người nước ngoài.

Theo đó, bỏ hình thức khen thưởng “Huy hiệu” cho cá nhân có đóng góp vào quá trình phát triển của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; thay đổi nguyên tắc xét thi đua khen thưởng; việc xét thi đua không còn căn cứ vào việc đăng ký tham gia thi đua, chỉ căn cứ theo Phong trào thi đua; thành tích thi đua; tiêu chuẩn danh hiệu thi đua.

Bên cạnh đó, căn cứ xét khen thưởng cũng có sự thay đổi, Luật quy định dựa vào thành tích đạt được (thay vì phạm vi, mức độ ảnh hưởng của thành tích); tiêu chuẩn khen thưởng; điều kiện và hoàn cảnh cụ thể lập được thành tích (thay vì trách nhiệm và hoàn cảnh cụ thể lập được thành tích).

Luật cũng bổ sung đối tượng được xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú” là người sáng tạo tác phẩm văn hóa nghệ thuật không thuộc đối tượng do Chính phủ quy định.

Đồng thời, bổ sung hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” đối với Thanh niên xung phong có thành tích trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành nhiệm vụ, trung thành với cách mạng và có thời gian tại ngũ từ 2 năm trở lên.

Đức Phượng (TH)